Dzisiejszy wpis może być zabarwiony nieco pesymistycznie, lecz porusza kwestię na tyle istotną, że należy przymknąć oko na barwy ciemniejszej strony mocy i dzielnie czytać, nie roniąc rzewnych łez. Skąd ów pesymizm? Ano, rzekomo szczęśliwi czasu nie liczą, a już na pewno nie na głos, toteż temat wymawiania lat kalendarzowych w języku angielskim (a zatem, poniekąd, ich jawnego liczenia!) potencjalnie robi z nas jednostki nieszczęśliwe. Przyznacie jednak, że jakkolwiek dramatycznie by to nie wyglądało, bywają w życiu sytuacje, kiedy kontekst stawia nas pod murem i chcąc nie chcąc po prostu trzeba na głos czas policzyć. Nieszczęśnicy anglojęzyczni, by dodać tragizmu, utrudniają sobie i innym owo liczenie, wymawiając kalendarzowe lata na wiele pokrętnych sposobów. Na całe szczęście w tym rozpaczliwym szaleństwie jest metoda, a mówiąc ściślej - kilka reguł, którym przyjrzymy się bliżej.
1. Jeżeli rok nie zawiera cyfry tysięcy lub setek, czyli składa się z jednej lub dwóch cyfr, czytamy daną liczbę, bez żadnych udziwnień. Przykłady:
46 – fourty-six
88 – eighty-eight
0 – zero
7 – seven
2. Jeżeli mamy cyfrę tysięcy n, a cyfra setek równa jest zeru, czytamy rok według formuły „n thousand and x”, gdzie x jest liczbą składającą się z dwóch ostatnich cyfr danej daty. Jeżeli x również równe jest zeru (rok kończy się na „00”), nie wypowiadamy „and x”. Przykłady:
1054 – one thousand and fifty-four
2007 – two thousand and seven
1000 – one thousand
2000 – two thousand
3. Jeżeli cyfra setek jest różna od zera, możemy przeczytać rok następująco: „n hundred and x”. Podobnie jak wyżej, jeżeli x równe jest zeru (rok kończy się na „00”), nie wypowiadamy „and x”. Reguła ta (w swym pełnym wymiarze, czyli z „and x”) tyczy się formalnej wymowy, niekiedy postrzegana jest za nieco przestarzałą, acz wciąż słyszy się daty wymawiane w ten sposób. Przykłady:
433 – four hundred and thirty-three
1492 – fourteen hundred and ninety-two
1200 – twelve hundred
600 – six hundred
4. Bardziej powszechną odmianą powyższej reguły jest wymawianie lat z pominięciem fragmentu „hundred and”. Należy przy tym pamiętać, że jeżeli w tym przypadku cyfra dziesiątek równa jest zeru, czytamy owo zero jako „oh”. Przykłady:
432 – four thirty-two
1492 – fourteen ninety-two
1908 – nineteen oh eight
1106 – eleven oh six
5. Ostatnia reguła zdaje się być najmniej popularna, często typowa dla konkretnych kontekstów i ewidentnie powstała wskutek pomieszania kilku powyższych formuł. Mówiąc ściślej, dopuszczalne jest czytanie dat wedle formuły #2 używając systemu reguł #3 i #4. Brzmi zawile, ale stanie się jasne po zerknięciu na przykłady:
1054 – ten hundred and fifty-four (raczej archaiczne, częściej używa się wymowy z poniższego przykładu)
1054 – ten fifty-four (najpopularniejszy z wariantów tej reguły – pierwsze dwie cyfry to “10”)
2026 – twenty twenty-six
2007 – twenty oh seven (wariant bardzo często spotykany w książkach sci-fi z XX wieku)
Na koniec warto dodać, że w języku angielskim lata sprzed naszej ery okraszone są akronimem BC (Before Christ), a te bardziej na czasie dorobiły się akronimu AD (Anno Domini).
Comments